Ağır hasar görmüş, çalınmış ya da yasa dışı şekilde değiştirilmiş bir araba satın almaktan kaçınmanıza yardımcı olacak bazı adımlar vardır. Bu adımlar, aynı zamanda sık arızalanmayan güvenilir bir araç almanızı da sağlar.

Doğru kontrolleri yapmak, gelecekte sıkıntı ve masraftan kurtulmanıza yardımcı olabilir.

Satıcının Güvenilir Olduğundan Emin Olun

Eğer bir galeriden (araba satan bir işletmeden) araç alıyorsanız:

• İyi bir itibara sahip, köklü bir firma arayın

• Perakende Motor Endüstrisi Federasyonu (Retail Motor Industry Federation) veya İskoç Motor Ticareti Derneği (Scottish Motor Trade Association) gibi bir ticaret birliğine üyelik işaretlerini ya da Motor Ombudsman’ın davranış kurallarına uyduklarını gösteren bir işareti arayın – bu, bir sorun çıkarsa bu birlikler aracılığıyla işlem yapabileceğiniz anlamına gelir

• Araçları bağımsız bir mühendis ya da otomobil kuruluşu tarafından denetlenmiş olan satıcıları tercih edin

Açık Artırmadan Araç Almak

Açık artırmalar, ikinci el araç satın almanın en riskli yollarından biridir. Bayiden alınan araçlardaki gibi yasal korumalara (örneğin iade ve geri ödeme hakkı) sahip olmayabilirsiniz.

Teklif vermeden önce açık artırma evinin iş şartlarını dikkatlice okuyun.

Aracın Geçmişini Kontrol Edin

Basit kontroller, yasa dışı olarak satılan veya büyük hasar görmüş bir araç satın alma riskinizi azaltır. Ayrıca mevcut sahibinin araç üzerinde hâlâ borcu olup olmadığını da öğrenebilirsiniz.

Bu işlemler çok zaman almaz ve pahalı değildir. Kimden araç alırsanız alın, bu kontrolleri mutlaka yapmalısınız.

1. Aracın Bilgilerini DVLA ile Karşılaştırın

Satıcıdan şu bilgileri isteyin:

• Plaka numarası

• MOT test numarası

• Kilometre bilgisi

• Marka ve model

Satıcının verdiği bilgilerin DVLA (Araç ve Sürücü Ruhsat Kurumu) kayıtlarıyla eşleşip eşleşmediğini kontrol etmek için DVLA’nın ücretsiz çevrimiçi araç bilgi denetleyicisini kullanın.

Bazı küçük detaylar uyuşmuyorsa, bunun basit bir hata olup olmadığını satıcıya sorun. Ancak sahte bilgi verildiğinden şüpheleniyorsanız aracı kesinlikle satın almayın.

2. MOT ve Servis Geçmişini Kontrol Edin

Araçların yolda güvenli olabilmesi için düzenli MOT testinden geçmesi gerekir. Çoğu 3 yaşından büyük araç her yıl MOT testine tabi tutulmalıdır.

Aracın MOT geçmişini GOV.UK üzerinden ücretsiz olarak kontrol edebilirsiniz.

MOT kayıtlarında boşluklar varsa, satıcıdan açıklama isteyin. Araç bir süre kullanılmadıysa ve SORN (yasal olarak trafiğe kapalı bildirim) ile kayıtlıysa MOT gerekmediği durumlar olabilir.

3. Özel Geçmiş Sorgulaması (Data Check) Yapın

Aracın geçmişine dair daha kapsamlı bilgi almak için özel bir geçmiş sorgulaması yaptırmanız faydalı olur. Bu işlem genellikle 20 £’ya kadar mal olur ve size şu konularda bilgi verir:

• Araç çalıntı olarak bildirildi mi

• Araç üzerinde hâlâ borç var mı

• Araç daha önce ağır bir kazaya karıştı mı

• Kilometre bilgisi doğru mu

• Araç hurdaya ayrılıp onarıldıktan sonra tekrar trafiğe çıkarıldı mı

Bu sorgulamayı çevrimiçi araç geçmişi kontrol hizmeti sunan sitelerden yapabilirsiniz.

Aracı İnceleyin ve Test Sürüşü Yapın

Aracı gündüz ve kuru havada görmeye çalışın – çünkü araç ıslaksa hasarları fark etmek zordur. Özel satıcıdan alıyorsanız, aracı satıcının evinde görmek, ileride bir sorun olursa onun adresine ulaşabilmenizi sağlar.

AA (İngiliz Otomobil Kulübü) ikinci el bir aracı incelerken dikkat edilmesi gerekenler konusunda faydalı bir kontrol listesi sunmaktadır. Aracın servis geçmişini mutlaka sorun.

Aracı mutlaka test sürüşüne çıkarın. Bunun için sigortanızın olması gerekir.

Kendi araç sigortanız varsa, başka birinin aracını kullanıp kullanamayacağınızı sigorta şirketinize sorun. Sigortanız yoksa, satıcının sigortası sizi kapsıyor olabilir – mutlaka sorun.

Hâlâ Emin Değilseniz – Bağımsız Ekspertiz Yaptırın

Tüm bu adımlardan sonra hâlâ kararsızsanız, başka bir araç aramak daha iyi olabilir.

Ancak dilerseniz araca bağımsız bir ekspertiz yaptırarak bir adım daha ileri gidebilirsiniz. Bu ekspertiz, aracın durumu hakkında detaylı bilgi sağlar ve yaklaşık 100–200 £ arasında bir ücretle yapılır.

Bağımsız ekspertizler otomobil kulüpleri ve uzman firmalar tarafından yapılır. Bölgenizde bu hizmeti nereden alabileceğinizi öğrenmek için The Motor Ombudsman ile iletişime geçebilirsiniz.

The Motor Ombudsman
Telefon: 0345 241 3008

Aracı Satın Alırken – Satın Alma İşlemi

Fiyat konusunda pazarlık yapmaktan çekinmeyin – düşükten başlayın ve satıcının yukarı çıkmasına izin verin. Sakin olun ve sadece bütçenizin yettiği kadar ödeyin. Eğer size baskı yapıldığını hissediyorsanız veya gereksiz ek özellikleri almaya zorlanıyorsanız, anlaşmadan vazgeçebilirsiniz.

Şunların orijinal belgelerini (fotokopi değil) mutlaka alın:

• Ruhsat (V5C tescil belgesi)

• Geçerli MOT belgesi

Log book (ruhsat belgesi) olmadan asla araç satın almayın.

Ödeme Yöntemleri – Avantajlar ve Dezavantajlar

Nakit Ödeme
Avantajlar:

• Ek ücret veya faiz yok

• Nakit ödemeye indirim yapılabilir

Dezavantajlar:

• Araçta sorun çıkarsa kredi ile ödemelerdeki kadar yasal koruma olmayabilir

• Büyük miktarda nakit taşımak rahatsız edici veya güvensiz olabilir

Banka (debit) Kartı ile Ödeme
Kart sağlayıcınızın “chargeback” (geri ödeme) programı varsa, bazı sorunlara karşı koruma sağlayabilir.

Kredi Kartı ile Ödeme
Avantajlar:

• Büyük ödemeleri esnek şekilde yapabilirsiniz

• 100–30.000 £ arası ürünlerde “section 75” kapsamı ile koruma sağlanır – hatta sadece küçük bir kısmını kredi kartı ile ödemiş olsanız bile

Dezavantajlar:

• Kredi kartlarının faiz oranları genellikle finansman seçeneklerinden yüksektir

Banka Havalesi ile Ödeme
Dikkat edilmesi gerekenler:

• Bankanızın başkalarının hesabına gönderebileceği maksimum tutarda sınır vardır

• CHAPS transferiyle ödeme yapabilirsiniz ama işlem ücreti vardır – bankanızla görüşün

• Özel satıcılar banka bilgilerini vermekte rahat hissetmeyebilir

Satıcı Tarafından Sağlanan Finansman ile Ödeme
Avantajlar:

• Peşin paranız olmasa bile araç alabilirsiniz

• Sorun çıkarsa hem satıcıya hem de finans şirketine başvurabilirsiniz

Dezavantajlar:

• Faiz nedeniyle toplam maliyet daha yüksek olur

Kendi Ayarladığınız Kredilerle Ödeme
Avantajlar:

• Finans şirketinden aldığınız parayla kredi ya da debit kartla ödeme yaparak ek koruma alabilirsiniz

Dezavantajlar:

• Faiz ödemesi gerektiğinden daha pahalı olur

• Araçta bir sorun çıkarsa finans şirketi sorumluluk kabul etmez

Araç Kiralama (Hire Purchase) ile Satın Alma
Dikkat edilmesi gerekenler:

• Aracın sahibi son taksit ödenene kadar siz olmazsınız

• Genellikle aracın %10’u kadar peşinat ödenmesi gerekir

• Aylık sabit taksitlerle ödeme yapılır – bütçe planlaması kolaylaşır

• Ödemeler aksarsa araç geri alınabilir